Merkezi İşlem Birimi (CPU)
Merkezi işlem birimi (CPU), bir bilgisayarın beynidir. Bilgisayardaki tüm hesaplamaları ve işlemleri gerçekleştiren birimdir. CPU, bilgisayarın diğer tüm bileşenlerini kontrol eder ve koordine eder.
CPU, iki ana bileşenden oluşur:
- Kontrol birimi (CU): CU, bilgisayarın tüm işlemlerini kontrol eder. CU, bellekten talimatları alır, talimatları yorumlar ve talimatları yürütmek için gerekli diğer bileşenleri harekete geçirir.
- Aritmetik mantık birimi (ALU): ALU, matematiksel ve mantıksal işlemleri gerçekleştirir. ALU, sayıları toplar, çıkarır, çarpar ve böler. Ayrıca, karşılaştırma, mantıksal AND, OR ve NOT işlemleri gibi mantıksal işlemleri de gerçekleştirebilir.
CPU’nun temel işlevleri şunlardır:
- Talimatları yürütmek: CPU, bellekten talimatları alır ve bunları yorumlar. Talimatlar, bilgisayarın yapması gereken işlemleri tanımlar.
- Verileri işlemek: CPU, verileri okumak, yazmak ve işlemek için kullanılabilir. CPU, verileri sayısal işlemler, karşılaştırmalar ve mantıksal işlemler için kullanabilir.
- Bilgisayar bileşenlerini kontrol etmek: CPU, bilgisayarın diğer bileşenlerini kontrol eder. CPU, belleğe erişmek, giriş/çıkış (I/O) cihazlarını kontrol etmek ve diğer bileşenler arasında veri aktarımını sağlamak için kullanılabilir.
CPU Tarihi
CPU’ların ilk versiyonları, 1940’larda ve 1950’lerde geliştirildi. Bu ilk CPU’lar, vakum tüpleri kullanılarak inşa edildi ve çok büyük ve hantaldı. 1960’larda, transistörlerin geliştirilmesi ile CPU’lar daha küçük ve daha verimli hale geldi. 1970’lerde, entegre devrelerin (IC’ler) geliştirilmesi ile CPU’lar daha da küçültüldü ve daha ucuz hale geldi.
1971 yılında, Intel 4004 işlemcisi piyasaya sürüldü. Bu işlemci, ilk mikroişlemci olarak kabul edilir. Mikroişlemciler, CPU’ları daha da küçük ve daha verimli hale getirdi. Günümüzde, mikroişlemciler, bilgisayarların yanı sıra akıllı telefonlar, tabletler ve diğer birçok cihazda kullanılmaktadır.
CPU Türleri
CPU’lar, farklı özelliklere ve işlevlere sahip birçok farklı türde üretilmektedir. CPU’ları temelde iki ana kategoriye ayırabiliriz:
- Tek çekirdekli CPU’lar: Tek çekirdekli CPU’lar, yalnızca bir işlemci çekirdeği içerir. Tek çekirdekli CPU’lar, basit görevleri gerçekleştirmek için idealdir.
- Çok çekirdekli CPU’lar: Çok çekirdekli CPU’lar, birden fazla işlemci çekirdeği içerir. Çok çekirdekli CPU’lar, karmaşık görevleri gerçekleştirmek için idealdir.
CPU’lar ayrıca, farklı saat hızlarında üretilmektedir. Saat hızı, CPU’nun bir saniyede kaç kez işlem yapabildiğini gösterir. Saat hızı, CPU’nun performansını önemli ölçüde etkileyebilir.
CPU Performansı
CPU performansı, CPU’nun bir saniyede gerçekleştirebileceği işlem sayısı ile ölçülür. CPU performansını etkileyen birçok faktör vardır. Bu faktörler arasında, CPU’nun çekirdek sayısı, saat hızı, bellek hızı ve önbellek boyutu sayılabilir.
CPU performansını artırmak için, CPU’nun çekirdek sayısını, saat hızını, bellek hızını ve önbellek boyutunu artırabilirsiniz. Ancak, CPU performansını artırmak için bu faktörleri artırmanın maliyeti de artacaktır.
CPU Seçimi
CPU seçerken, ihtiyacınız olan performansı belirlemeniz önemlidir. Basit görevleri gerçekleştirmek için tek çekirdekli bir CPU yeterli olacaktır. Karmaşık görevleri gerçekleştirmek için ise çok çekirdekli bir CPU veya daha yüksek saat hızına sahip bir CPU seçmeniz gerekir.
CPU seçerken dikkat etmeniz gereken diğer faktörler şunlardır:
- İşletim sistemi uyumluluğu: CPU’nuzun seçtiğiniz işletim sistemi ile uyumlu olduğundan emin olun.
- Enerji verimliliği: Enerji verimliliği, özellikle dizüstü bilgisayarlar için önemli bir faktördür.
- Maliyet: CPU’lar, farklı fiyat aralıklarında mevcuttur. Bütçenize uygun bir CPU seçin.
Sonuç
CPU, bilgisayarın beynidir. Bilgisayar